Dawna Rzeczpospolita Obojga Narodów zginęła pod rozbiorami w pełnym
osamotnieniu. Winy własne i cudze stały się przyczyną zbiorowej
tragedii, którą naród odkupił ceną krwi w swej późniejszej historii.
Przez ponad 120 lat nie istniało państwo, lecz naród nie dał się
zniszczyć. Przetrwał dzięki pamięci o swej przeszłości, tradycji i
kulturze. Dopiero I wojna światowa, doprowadzając do starcia między
zaborcami, miała przynieść wypadki, których wcześniej nikt nie mógł
przewidzieć.
Przypadająca w roku bieżącym setna rocznica powstania Legionów Polskich stanowi doskonałą sposobność do uhonorowania wysiłków i ofiar naszych przodków w walce o odzyskanie niepodległej Ojczyzny. W Zagłębiu Dąbrowskim specjalnie na tę okoliczność został powołany pod wspólnym honorowym patronatem wojewody śląskiego oraz marszałka województwa śląskiego Zagłębiowski Komitet Obchodów 100. Rocznicy Utworzenia Legionów Polskich, do którego akces zgłosiły następujące miasta i gminy: Będzin, Bolesław, Bukowno, Cieszyn, Czeladź, Dąbrowa Górnicza, Klucze, Olkusz, Sławków, Sosnowiec. W ramach wydarzeń rocznicowych odsłaniających piękną zagłębiowską kartę legionową w walkach o wolność została opracowana, we współpracy m.in. z Muzeum Saturn, i przygotowana staraniem Muzeum Miejskiego „Sztygarka” w Dąbrowie Górniczej plenerowa wystawa zatytułowana Zagłębiacy i Ślązacy w Legionach Polskich. Bogato ilustrowana archiwalnymi źródłami i materiałami ikonograficznymi z zajmującym komentarzem historycznym ekspozycja, w dniu 7 listopada z pełną galą została pokazana w Muzeum Saturn. Wernisaż ów zgromadził wielu czeladzian, obecny był również wiceprzewodniczący Rady Miejskiej Czeladzi Janusz Gątkiewicz, wszyscy zaś równo zainteresowani udziałem naszych ziomków w zdarzeniach roku 1914, lecz także tradycją legionową. Wspaniałym wprowadzeniem do wystawy stał się natomiast niezwykle ciekawy, a nawet poprowadzony z humorem, do tego z imponującą zawartością merytoryczną okazjonalny wykład multimedialny wygłoszony przez historyka, profesora Uniwersytetu Śląskiego Dariusza Nawrota. Prelegent w swoim wystąpieniu wyraźnie zaznaczył, iż ten polski jubileusz jest szczególnie ważny dla Czeladzi i czeladzian z uwagi na ogromny ich wkład, tak w dążenia niepodległościowe, jak i czyn legionowy.
W muzealnych salach Saturna zagościła ponadto ekspozycja wypożyczona z Muzeum w Sosnowcu poświęcona tym Zagłębiakom, którzy znaleźli się w składzie Pierwszej Kompanii Kadrowej i wraz z nią w dniu 6 sierpnia 1914 wyruszyli z krakowskich Oleandrów do Królestwa Polskiego. Zaprezentowane zostały także sylwetki tych działaczy, którzy prowadzili w naszym regionie szeroką działalność niepodległościową i werbunkową.
Serdecznie zapraszamy do obejrzenia prezentowanych wystaw z powodzeniem wypełniających wartościową treścią tę białą plamę w historii Zagłębia Dąbrowskiego.
Zagłębiacy i Ślązacy w Legionach Polskich - ekspozycja czynna do 16 listopada br.
Legiony Polskie w Zagłębiu Dąbrowskim - wystawa udostępniona zwiedzającym do 7 stycznia 2015 r.
Muzeum SATURN